Wprowadzenie
Pierwsza czasowa wystawa Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II nosząca tytuł „O nas…” została udostępniona dla zwiedzających w Toruniu. Wystawę przygotowano z okazji obchodów Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Na jednych planszach zarówno Polacy i Żydzi, pomagający i ocaleni.
Powszechnie znane są dokonania Ireny Sendler czy Rady Pomocy Żydom „Żegoty” – jedynej instytucji państwowej w okupowanej Europie, która udzielała zorganizowanej pomocy narodowi żydowskiemu. Jednak największa i najcenniejsza pomoc płynęła z rąk zwykłych ludzi. Dzisiaj powszechnie znamy cenę, jaką za pomoc Żydom zapłaciły rodziny Ulmów czy Baranków. Rodzin i pojedynczych osób, które wspierały skazanych na wymordowanie, były w Polsce tysiące. Nie wszyscy za okazaną pomoc stracili życie, ale wszyscy życiem ryzykowali. Nikt z tego grona nie mówił o bohaterstwie, nikt nie podnosił swoich zasług do rangi czynów heroicznych. „To była zwykła rzecz, człowieczy odruch” – mówili. Bali się, ale nie mogli inaczej. Wiedzieli, czym ryzykują, ale po drugiej stronie stał człowiek, który chciał żyć. Taki sam jak oni. Życie człowieka zawsze było, jest i będzie największą wartością i nikomu nie wolno przerywać go w imię narzuconych zasad czy ideologii.
Potrzeba było lat, żeby twarze polskich bohaterów niezłomnych wobec niemieckiej groźby śmierci za obronę człowieczeństwa ujrzały światło dzienne. Ci ludzie to nasze dziedzictwo, to osoby, które przywróciły moralny porządek świata i uchroniły go przed hańbą milczenia i obojętności.
Wystawa powstała we współpracy Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II i Fundacji Lux Veritatis.
